piątek, 10 stycznia 2014

"Ponad Gór omglony szczyt..." i inne pieśni krasnoludów. / "Far Over the Misty Mountains Cold" and other songs of the Dwarves.

Inspiracji do tego posta dostarczył mi Pan Tolkien. W jego powieściach można natrafić na wiele pieśni, które śpiewają ich bohaterowie. Ja upodobałam sobie wyjątkowo pieśni krasnoludzkie. Kilka z nich chcę wam dziś zaprezentować.  
Cieszę się również, bo do prawie wszytskich udało mi sie znaleźć śpiewane wersje. Życzę więc miłego czytania i słuchania :)
The inspiration for this post provided me with Mr. Tolkien. In his novels, you can find many songs that sing their heroes. I am particularly took a liking to dwarven songs. Some of them want to present to you today.
I am also happy because for almost all I managed to find a sung version. So I wish you a pleasant reading and listening :)
Source /My edit

Pierwszą znamy chyba wszyscy już na pamięć, ale nie sposób jej pominąć :) 
The first think we all know by heart, but no way to skip it :)
Ponad gór omglony szczyt
Lećmy, zanim wstanie świt,
By jaskiniom, lochom, grotom
Czarodziejskie wydrzeć złoto!

Już krasnali działa czar;
W ciszę młotów dźwięk się wdarł,
Tam gdzie mrok pod skałą władnie
I gdzie dziwy drzemią na dnie.

Dawnych elfów możny ród
Złota tu zgromadził w bród
I w podziemnych kuźniach młotem
Z kruszcu miecze kował złote.

Na srebrzystych nitek pas
Nizał błyski lśniących gwiazd,
W złotych koron zaś obręcze
Księżycowe wplatał tęcze.

Ponad gór omglony szczyt
Lećmy, zanim wstanie świt,
By jaskiniom, lochom, grotom
Zapomniane wydrzeć złoto!

Złote harfy leżą wiek,
Gdzie nie kopał żaden człek,
A w nich pieśni drzemie mnogo
Nie słyszanych przez nikogo.

Nagle sosen słychać szum,
Wichrów nocą zawył tłum
I czerwonym, żywym ogniem
Drzewa płoną jak pochodnie.

Gdzieś w dolinie bije dzwon,
Ludzie patrzą z wszystkich stron,
A gniew Smoka ciska gromy
Na struchlałe, kruche domy.

Dymią góry w blasku gwiazd,
Dla krasnali przyszedł czas.
Po pagórkach, po urwiskach
W księżycowych biegną błyskach.

Ponad gór omglony szczyt
Lećmy, zanim wstanie świt,
Żeby wydrzeć lochom, grotom
Nasze harfy, nasze złoto!


Far over the Misty Mountains cold,
To dungeons deep and caverns old,
We must away, ere break of day,
To seek our pale enchanted gold.

The dwarves of yore made mighty spells,
While hammers fell like ringing bells,
In places deep, where dark things sleep,
In hollow halls beneath the fells.

For ancient king and elvish lord
There many a gleaming golden hoard
They shaped and wrought, and light they caught,
To hide in gems on hilt of sword.

On silver necklaces they strung
The flowering stars, on crowns they hung
The dragon-fire, on twisted wire
They meshed the light of moon and sun.

Far over the Misty Mountains cold,
To dungeons deep and caverns old,
We must away, ere break of day,
To claim our long-forgotten gold.

Goblets they carved there for themselves,
And harps of gold, where no man delves
There lay they long, and many a song
Was sung unheard by men or elves.

The pines were roaring on the heights,
The wind was moaning in the night,
The fire was red, it flaming spread,
The trees like torches blazed with light.

The bells were ringing in the dale,
And men looked up with faces pale.
The dragon's ire, more fierce than fire,
Laid low their towers and houses frail.

The mountain smoked beneath the moon.
The dwarves, they heard the tramp of doom.
They fled the hall to dying fall
Beneath his feet, beneath the moon.

Far over the Misty Mountains grim,
To dungeons deep and caverns dim,
We must away, ere break of day,
To win our harps and gold from him!

~~~
Przyszedł wreszcie, przyszedł dzień –
Król wstępuje w groty cień.
Gad ubroczył krwią jej progi,
Tak wyginą wszystkie wrogi.

 (...)

Górski tron już wolny znów!
Ludu słuchaj naszych słów,
Rzucaj góry i doliny,
Bo królowi trza drużyny!

Zew nasz dudni niby młot,
Wróćcie do swych starych grot.
Król u bram już czeka oto –
W rękach skarby ma i złoto.

Bowiem przyszedł wreszcie dzień,
Że król wstąpił w groty cień.




Under the Mountain dark and tall
The King has come unto his hall!
His foe is dead, the Worm of Dread,
And ever so his foes shall fall.

(...)

The mountain throne once more is freed!
O! wandering folk, the summons heed!
Come haste! Come haste! across the waste!
The king of friend and kin has need.

Now call we over mountains cold,
'Come hack unto the caverns old'!
Here at the Gates the king awaits,
His hands are rich with gems and gold.

The king is come unto his hall

Under the Mountain dark and tall.

Fanart by riconeco

~~~

Następna pieśń czy też przepowiednia zawsze mnie wzruszała. Jest w niej jakaś tęsknota, smutek ale i nadzieja. 
/
Next song or prophecy always deeply touched me. It is the longing, sadness but also hope. 
Podziemny król nad króle,
Pan wydrążonych skał
I władca srebrnych źródeł
Odbierze to, co miał.

Korona błyśnie złotem,
W stu harfach zabrzmi dzwon -
A w górskich grotach echo
Powtórzy dawny ton.

W pas się pokłonią lasy
I źdźbła zielonych traw,
A złoto i diamenty
Popłyną rzeką wpław.

Zaszemrzą pieśń strumienie,
Zaszumi las i bór -
I radość zapanuje,
Gdy zjawi się Król Gór.

 Kilka miesięcy temu udało mi się znaleźć śpiewana wersję tej przepowiedni w wykonaniu. No i do tej pory jest jednym z moich ulubionych utworów. Zamieszczam ją poniżej.

"...The King beneath the mountains,
The King of carven stone,
The lord of silver fountains
Shall come into his own!

The woods shall wave on mountains
And grass beneath the sun:
His wealth shall flow in fountains
And the rivers golden run.

His crown shall be upholden,
His harp shall be restrung,
His halls shall echo golden
To songs of yore re-sung.

The streams shall run in gladness,
The lakes shall shine and burn,
All sorrow fail and sadness
At the Mountain-king's return!..."

A few months ago I managed to find a sung version of this prophecy. And so far is one of my favorite songs. Publishes it below.



Jest jeszcze jedna rzecz związana z tym tekstem, którą się chce z Wami podzielić. Pamiętam, że gdy byłam w kinie na Hobbit: Desolation of Smaug i Bard cytował tę przepowiednię to miałam łzy w oczach. Udało mi się znaleźć fragment w którym Bard wypowiada słowa tej przepowiedni. Zamieszczam je również poniżej. 
I powiem wam, że za każdym razem gdy słucham tego krótkiego fragmentu mam ściśnięte gardło.
There is one thing about this text that you want to share with you. I remember when I was in the cinema on "The Hobbit: The Desolation of Smaug" and Bard quoted the prophecy that I had tears in my eyes. I managed to find a piece in which the Bard speaks the words of this prophecy. I put them well below. 
And I'll tell you that every time I listen to this short piece I am very touched.


Source


~~~

I na koniec została Pieśń Durina. Krasnolud Gimli śpiewał tę piosenkę, gdy Drużyna Pierścienia wędrowała przez Morię.

''Góry były zielone, a świat jeszcze młody,
Żadna plama nie ćmiła księżyca urody,
Ni skały, nie strumienie nie miały imienia,
Kiedy Durin się zbudził, spojrzał i oniemiał.
Więc najpierw nadał nazwy wzgórzom i dolinom,
Potem wodę pił z źródeł czystą i niewinną,
A kiedy się pochylił nad tafli zwierciadło,
Ujrzał swoje odbicie jak cudne widziadło
W gwiezdnej, lśniącej koronie jak z drogich kamieni,
Których blask to srebrzyście - to złotem się mienił.

Świat był piękny – a góry wysokie i gładkie
W dawnych dniach nie skalanych straszliwym upadkiem
Potężnych i wszechmocnych królów Nargothrondu
I Gondolinu, którzy do zamorskich lądów
Gdzieś tam dawno odeszli… o, szczesna godzina,
I świat ten jakże piękny za czasów Durina!

Król możny… na rzeźbionych tronie siedział dumny
W wielkiej Sali z kamienia, gdzie liczne kolumny
Podpierały dach złoty… w krąg srebrna podłoga,
U drzwi runy, co świadczą, że władza w tych progach.

Przy ścianach zawieszono lampy kryształowe,
Których blask spływał miękko na królewską głowę,
Jak srebro nocnej luny albo złoto słońca,
Co nie zaćmione chmurą wciąż świeci bez końca.

W pięknym kraju Durina wciąż stukały młoty,
Dłuto rzeźbiło w drzewie pisał rylec złoty,
Tu kuto srebrne klingi w ognia białym żarze,
Tam domy budowali weseli murarze,
Tu w skarbcu obok pereł i złotych opali
Skarbnicy kutych kolczug srebro pochowali,
Przydając do kompanii błyszczące buńczucznie
Pancerze i topory, miecze oraz włócznie.

Nieznużony był – wierzcie – lud Durina Króla,
Dźwięk harf go budził ze snu i do snu utulał,
Harfiarzom pod wtór wdzięczny śpiewali minstrele,
A w bramach pobrzmiewały trąb dźwięczne kapele.

Dzisiaj świat znowu szary, a górski grzbiet goły,
W kuźniach dawno wyziębły po ogniach popioły...
I dźwięku harf nie słychać, umilkła dolina
I coraz ciemniej w salach pałacu Durina...
Cień na króla mogile... cisza w wiatru szumie,
Co igra bezszelestnie z ciszą w Khazad-dumie,
Ale w wody zwierciadle mrocznej i uśpionej
Ciągle jednak się jawią gwiazdy zatopione -
To korona królewska, która oko łudzi,
Póki się znów król Durin ze snu nie obudzi.''
And at the end has been the Song of Durin. Gimli the Dwarf sang this song, when Fellowship of the Ring wandered through Moria.

The world was young, the mountains green,
No stain yet on the Moon was seen,
No words were laid on stream or stone
When Durin woke and walked alone.
He named the nameless hills and dells;
He drank from yet untasted wells;
He stooped and looked in Mirrormere,
And saw a crown of stars appear,
As gems upon a silver thread,
Above the shadows of his head.

The world was fair, the mountains tall,
In Elder Days before the fall
Of mighty kings in Nargothrond
And Gondolin, who now beyond
The Western Seas have passed away:
The world was fair in Durin's Day.

A king he was on carven throne
In many-pillared halls of stone
With golden roof and silver floor,
And runes of power upon the door.
The light of sun and star and moon

In shining lamps of crystal hewn
Undimmed by cloud or shade of night
There shone for ever fair and bright.
There hammer on the anvil smote,
There chisel clove, and graver wrote;
There forged was blade, and bound was hilt;
The delver mined, the mason built.
There beryl, pearl, and opal pale,
And metal wrought like fishes' mail,
Buckler and corslet, axe and sword,
And shining spears were laid in hoard.

Unwearied then were Durin's folk;
Beneath the mountains music woke:
The harpers harped, the minstrels sang,
And at the gates the trumpets rang.

The world is grey, the mountains old,
The forge's fire is ashen-cold;
No harp is wrung, no hammer falls:
The darkness dwells in Durin's halls;
The shadow lies upon his tomb
In Moria, in Khazad-dûm.

But still the sunken stars appear
In dark and windless Mirrormere;
There lies his crown in water deep,
Till Durin wakes again from sleep.







___________________

Przekład wszystkich pieśni wg tłumaczenia Marii Skibniewskiej

2 komentarze:

  1. Piękne pieśni Derweno! I dzięki za tłumaczenia słów:*
    Muszę przyznać, że interpretacja przepowiedni przez Luka Evansa w DoS również mocno utkwiła mi w pamięci przez ten jego lekko chropowaty głos.

    OdpowiedzUsuń
  2. Cudne Derweno.Uwielbiam wszystkie te utwory i ich teksty mam cały czas w głowie.Gdy widziałam Hobbita przepowiednia wypowiedziana przez Barda również głęboko mnie wzruszyła.

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję za komentarz.
Miło, że mnie odwiedziłeś. Zapraszam ponownie :)